Modern Okçuluk Malzemeleri
Modern okçuluk ekipmanı, dünya çapında binlerce yıldır kültürlerin kullandığı yay ve okların evrimidir. Zamanla eski yaylar daha isabetli atışlar yapabilmek için değişik şekillerde ve değişik malzemelerle yapılmış, yeni aksesuarlar kullanılmaya başlanmış ve modern okçuluk dalı oluşmuştur.
Okçuluğa yeni başlayan bir sporcu kas gelişimi ve temel teknik bilgilerinin oturması sağlanana kadar çekiş ağırlığı düşük kuvvette bir yayla çalışmaya başlar. Okçuların, başlangıç seviyesinden sonra yeterli kuvvet ve beceriye ulaşmalarının ardından kendi ekipmanlarına sahip olması gerekir. Bu ekipmanlar, sporcunun kendi fiziki özelliklerine ve seviyesine göre özel olarak seçildiğinden sporcunun performansının üst seviyede tutulmasına yardımcı olurlar. Ekipman seçilirken sporcunun hangi modern okçuluk dalında ilerlemek istediği, kol boyu, çekiş ağırlığı dikkate alınmalıdır. Yanlış seçilen okçuluk ekipmanı yeterli performansı sağlayamayabilir veya kırılarak, koparak spprcuyu tehlikeye sokabilir. Sakatlanmalara neden olabilir. Yanlış alınanın yerine ikinci bir tane almak maddi açıdan zorlayıcı olabilir. Bu nedenle okçuluk ekipmanı (özellikle de yay, yay aksesuarları ve oklar) alınırken bu konuda uzman okçuluk antrenörlerinin rehberliğinde yapılmalıdır.
Klasik ve makaralı yaylarda birçok ekipman ismi aynı olsa da birbirlerinden farklı aksesuarlar barındırmaktadırlar.
Yay, Aksesuarları ve Oklar
Yay gövdesi
Yayın okçunun eliyle temas ederek ileri itiş uyguladığı kısımdır. Yay kanatları ve birçok aksesuarlar gövdeye takılır. Metal, ahşap, karbon gibi malzemelerden yapılır.
Yay kanatları
Yay gövdesinin altına ve üstüne takılır. Yay çekildiğinde esner ve potansiyel enerji depolar. Bırakış anında bunu kinetik enerjiye çevirir. Ahşap, karbon, köpük vb. malzemelerden yapılır.
Makaralar
Sadece makaralı yaylarda bulunur. Makara sistemi yay kanatlarının daha az cekiş kuvvetiyle daha fazla enerji depolamasını sağlar.
Kiriş
Klasik yayda kanatlara, makaralı yayda makaralara bağlı polyester, yün, pamuk gibi malzemelerden yapılmış iptir. Üzerine ok tutturulduğunda kanatlardaki enerjiyi oka iletir. Sıkça sanılanın aksine kiriş esnek değildir.
Nişangah
Ok atarken nişan almamızı sağlayan, mesafeye göre ayarlanabilen aksesuardır. Yay gövdesine takılır. Ucunda klasik yaylarda arpacık, makaralı yaylarda lens bulunur.
Ok yatağı
Okun yayın üzerinde durmasını sağlar ve atış esnasında okun mümkün olduğunca az bir temasla yaydan çıkmasına yardımcı olur. Klasik ve makaralı yaylarda farklı şekillerdedir. Plastik ve metal gibi malzemelerden yapılır.
Basınç düğmesi
Sadece klasik yaylarda kullanılır. Okun yaydan çıkışını ayarlayan yay aksesuarıdır. Gövde üzerine ok yatağının diğer tarafına takılır.
Stabilizatörler (Rodlar)
Ok yaydan çıktığı anda kinetik enerjinin bir kısmı yayda kalır ve titreşime neden olur. Stabilizatörler titreşimi emerek en alt seviyeye getirmeye yardımcı olurlar. Ayrıca uçlarına takılan ağırlıklarla yayin elde daha dengeli durmasını sağlar.
Gez
Sadece makaralı yayda kiriş üzerinde bulunan halka şeklinde araçtır. Yay çekildiğinde nişangah lensiyle ard arda gelerek görüş açısını daraltır ve daha isabetli atışlar sağlar.
Oklar
Yaya takılarak hedefe gönderilen silindirdik yapıda çubuğa benzeyen malzemedir. Gövdesi karbon, alüminyum gibi malzemelerden ucu metalden yapılmıştır. Arkasında kirişe takmaya yarayan plastik arkalık ve okun düzgün uçmasını sağlayan tüyler bulunur.
Okçu Aksesuarları
Parmaklık
Klasik yaylarda yayı çektiğimiz ele takılarak atış esnasında parmaklarla kiriş arasında durur. Parmakları kirişin yaptığı basınçtan koruma ve oku parmakla sıkıştırmayı engelleme gibi fonksiyonları vardır. Deri veya sentetik malzemeden yapılır.
Tetik
Makaralı yaylarda kirişi çekerken kirişe bağlanan mekanizmaları kullanırız. Tetikler metalden yapılan bileğe takılan veya elde tutulan araçlardır. Hem yapı hem de fonksiyon olarak çeşitli tetikler vardır.
Kolluk
Kiriş salınımını yaparken kola çarpması durumunda kolu korumak için yayı tutan kola takılan koruyuculardır.
Sadak
Genelde okçuların beline takılan, ok, tetik, parmaklık gibi sürekli üzerinde taşıması gereken malzemeleri koyduğu çantaya benzer malzemedir.
Göğüslük
Kirişle okçunun giysileri arasındaki sürtünmeye ve takılmalara engel olmak için kıyafet üzerine takılır. Genelde klasik yay kullanan okçular kullanmayı tercih eder.
Ayaklık
Atış yapmadığınız zamanlarda yayı üzerine koyarak veya dayayarak kirlenmesini, önemli parçalarının hasar görmesini engellemeye yarar.